“C Proqramlaşdırma Dili”-ni 2020-ci ildə hələ də öyrənməyə dəyərmi?

C əhəmiyyətli bir dil olmuşdur və son illərdə baş verən sistem inkişaflarının çoxu üçün mühüm rol oynamışdır. C proqramlaşdırma dili 1969-1973 cü illər arasında Dennis Ritchie tərəfindən Bell Labs-da hazırlanmışdır və C quruluşlu proqramlaşdırma, leksik dəyişən, əhatə dairəsi və təkrarlama və s. dəstəkləyən ümumi məqsədli, imperativ kompüter proqramı üçün hazırlanmışdır.

Bu gün seçəcək və öyrənəcək çox sayda proqramlaşdırma dili var, ancaq yeni başlayan biri olaraq hər kəs “Hansı proqramlaşdırma dilini öyrənməliyəm?” sualını verir və internetdən və ya təkliflər vasitəsilə əldə etdiyimiz cavabların əksəriyyətindən bu sualın cavabının “C” olduğunu görürük. Bu məqalədə “C” proqramlaşdırma dilinin 2020-ci ildə hələ də öyrənməyə dəyər olub-olmadığını tapmağa çalışacağıq. Əgər cavab hə-dirsə, onda niyə?

Qısa tarix

1972-ci ildə C-nin inkişafı PDP-11 Unix sistemində başladı və 1973-cü ilə qədər insanlar Unix Kernel üçün C istifadə etməyə başladılar. “C dilinin atası” olaraq bilinən  Dennis Ritchie dili daha səmərəli hala gətirmək üçün illərlə üzərində dəyişikliklər apardı, kitabxanalar əlavə etdi və problemləri həll etdi və beləliklə “C”-ni bu gün istifadə etdiyimiz hala gətirdi.

1978-ci ildə C proqramının ilk kitabı olan “C Proqramlaşdırma Dili” çap olundu. Kitabın ilk nəşri Brian Kernighan and Dennis Ritchie tərəfindən yazıldı və C proqramistləri arasında “K&R” kimi tanınır.

2020-ci ildə C proqramlaşdırma dilini öyrənməlisinizmi?

Müasir proqramlaşdırma ilə bu gün sahib olduğumuz seçimlər toplusu olan Swift, Python, Go, Julia və s. kimi dillər, yeni başlayanlar üçün C-ni öyrənib- öyrənməməyin onlar üçün faydalı olub-olmaması mövzusunda dilemma yaradır. Və hətta akademiyalarda da bu dili öyrənirik və düşünürük ki, bu köhnə məktəb dili niyə hələ də bizə öyrədilir?

Bu suala sadə “hə” və ya “yox” cavablarının verilməsini istərdim, amma təəssüflər olsun ki, cavab verilməyi asan olan bir sual deyil və bu insanların tərcih və bəyənmələrindən asılıdır.Mənə görə cavab böyük bir “HƏ”-dir. Gəlin mənim cavabımın səbəblərini müzakirə edək.

  • Bu digər yüksək səviyyəli dillər üçün təməl dildir

Proqramlaşdırmaya yeni başlayan biri üçün C asan və əsas bir dildir.Şəxsən mən bir başa olaraq C ++, Java və ya Python-u öyrənməyin yaxşı olduğuna inanmıram. C öyrənmək digər yüksək səviyyəli dilləri öyrənməyiniz üçün bir təməl qoyur.

Əgər C-ni öyrənməyə zaman ayırsanız onda bunu öyrənməyin necə asan olduğunu görəcəksiniz.Kompüterin İngilis dilini necə idarə etdiyini anlayacaqsınız, düşündüyümüz məntiqi və proqramınızın necə işlədiyini biləcəksiniz.Ayrıca, kompüterin necə işlədiyini və alqoritmləri necə təhlil etdiyi barəsində özünüzdə bir model yarada biləcəksiniz və Phyton və Java-dan fərqli olaraq C-nin necə rahatlıq təmin etdiyini də görəcəksiniz.

Müasir proqramlaşdırma dillərində sadəcə əvvəlcədən təyin edilmiş bir metod kimi istifadə edə biləcəyiniz əsas funksionallıq mövcuddur. Bu yolla, bunları yazmaq üçün istifadə olunan məntiqdən və prosedur yanaşmadan qaçırıq. C-ni başa düşmək kompüter arxitekturası və bütövlükdə proqramlaşdırma haqqında daha geniş bir anlayış formalaşdırmağımıza imkan yaradır.

  • Başlamaq üçün sadə və asandır

Proqram öyrənməyə başlayanda C ilə başladım və asan olduğunu gördüm. C ++ və Java-da obyekt yönümlü proqramlaşdırmanın anlayışları olan mücərrəd dərslər, polimorfizm, varislik və s. kimi məsələlər, funksiya və quruluşları yaxşı başa düşməmisinizsə, yeni başlayan biri olaraq sizə çətinlik yarada bilər.

İnsan yeni başladığı bir şeyin başlanğıcda asan olmasını istəyir. Əgər biz çətin mövzulardan başlasaq və bu bizə narahatçılıq yaratsa aydın məsələdir ki, bundan imtina edə bilərik və hətta proqramlaşdırmanı öyrənməyi də dayandıra bilərik.Burda belə bir sual yaranır: sadə proqramlaşdırma bilikləri olmayan biri daha çətin mövzuları necə öyrənə bilər? C-ni başa düşmək asandır buna görə də o, bu gün bu qədər məşhurdur.

  • Açıq mənbə proyektlərində işləmək imkanı

İlk olaraq düşünə bilərsən ki, niyə əvvəl C-ni, sonra digər dilləri öyrənirəm. Birbaşa digərlərini öyrənə bilərsiniz, amma həqiqət budur ki, C müasir proqramlaşdırma dillərinin əksəriyyətinin anasıdır. Bir mobil tətbiq hazırlamaq lazımdırsa, Android üçün Java / Kotlin, iOS üçün Swift / Objective C-yə ehtiyacınız var. C#, PHP, ASP.net, Ruby, Python kimi dillər veb tətbiqlərini yaratmaq üçündür.

Düşünə bilərsiniz, bəs niyə öyrənirəm? Faydası nədir?

Bu gün tətbiqetmələr üçün geniş şəkildə istifadə olunan ən populyar dillərdən biri olan Python əslində C anlayışlarından istifadə edərək yazılmışdır. Milyonlarla Python proqramçısına təsir göstərən Python layihələri üzərində işləmək üçün C proqramlaşdırmasını bilməlisiniz. Ayrıca, bu gün istifadə etdiyiniz çox sayda proqram C ilə təchiz edilmişdir. Windows-un əsas hissələri C++ və C-də yazılmışdır, çünki sürətə gəldikdə, C məğlub edilməmiş namizəddir, C hətta C ++ dilinin əsasını təşkil edir.

C proqramlaşdırmasının istifadə edildiyi daha böyük açıq mənbə layihələrindən bəziləri:

  • Linux Kernel.
  • Python Interpreter.
  • SQLite Database.

Nəticə

Proqramlaşdırma öyrənməyə yeni başlayan üçün C ən yaxşı dildir. Ancaq aydın və asan başa düşülən bir dildən başlamaq istəsəniz, Python’u seçin, çünki bu günlərdə istifadə olunan ən populyar dildir, lakin C ++ və Java kimi digər dillər üçün heç bir təməl yaratmayacaqdır. Bir az təcrübəli proqramçısınızsa, C-ni öyrənmək mütləq deyil, ancaq bunun biliklərinizə zəmin yaratdığını bilmək lazımdır.